Constructieve Journalistiek: een nieuwe kijk op nieuws

In een wereld waar het nieuws vaak wordt gedomineerd door negativiteit en sensatie, is er een stijgende behoefte aan een ander soort journalistiek: constructieve journalistiek. Hoe kan deze vorm van verslaglegging ons helpen een evenwichtiger en positiever beeld van de wereld te schetsen?

Constructieve journalistiek is een benadering van berichtgeving die zich niet alleen richt op problemen, maar ook op zoek gaat naar oplossingen. Het gaat om het brengen van verhalen die niet alleen informeren over wat er misgaat, maar ook laten zien wat er goed gaat en hoe problemen kunnen worden opgelost.

Veel traditionele nieuwsmedia richten zich nog te vaak op de negatieve invalshoek. Dit kan leiden tot een vertekend beeld van de wereld en zorgt voor angst, pessimisme en zelfs depressies bij het publiek. Constructieve journalistiek is overigens niet hetzelfde als goed-nieuws-journalistiek of recht praten wat krom is. Het gaat ook zeker niet om het negeren van problemen, maar om een 360 graden benadering van het nieuws. Het gaat dus verder dan het oppervlakkig rapporteren van gebeurtenissen, maar zoekt naar de onderliggende oorzaken, gevolgen en eventuele successen.

Niet iedereen staat overigens te juichen over de opkomst van constructieve journalistiek. Sommige critici beweren dat het kan leiden tot een al te rooskleurig beeld van de werkelijkheid. Het is daarom belangrijk dat constructieve journalistiek een evenwicht vindt en realistisch blijft.

De Deense journalist en directeur Constructieve Journalistiek aan de Hogeschool Windesheim in Zwolle, Cathrine Gyldensted, is een pionier en pleitbezorger van deze journalistieke werkvorm. “Journalistiek moet eerlijker worden, nauwkeuriger, meer context geven en meer inzicht. Niet alleen in de onderzoeksjournalistiek, ook in het nieuws”, zo vertelt ze in een vraaggesprek met Villamedia. “We moeten weg van de objectieve, zogenaamde waardevrije en kritische journalistiek. Die levert een zwart-wit verslaggeving op. Maar de wereld is niet zwart-wit. En mensen willen ook wat anders. Ze willen verhalen waarin ook naar een oplossing wordt gekeken en niet alleen naar de problemen.”

In Nederland is de Correspondent https://decorrespondent.nl/ een voorbeeld van een online platform dat zich richt op diepgaande, onderzoeksjournalistiek met een focus op constructieve benaderingen en lange termijn perspectieven. Ze streven ernaar om verder te kijken dan de dagelijkse nieuwsstroom.

Als mediatrainer spelen wij een rol in het benutten van de kansen die constructieve journalistiek bieden. Journalisten zijn altijd op zoek naar bouwstenen voor hun verhaal. Organisaties hebben die in handen. Reik ze dan aan! We trainen onze cursisten daarom in het voorbereiden van kernboodschappen die zowel de uitdagingen als de mogelijke oplossingen van een onderwerp omvatten. We waarschuwen ze altijd wel voor de vijf meest voorkomende valkuilen tijdens een interview