Tijdens Kerst komen we allen tezamen. Of toch even niet? Een jaarlijks terugkerend thema voor vele families. Kan ik je vergeven of staat iets een gezamenlijk Kerstdiner in de weg? Niet alleen op persoonlijk , maar ook op zakelijk niveau.

Zeker dit jaar denk ik aan de cancelcultuur. Dit is het niet vergeven, het blijven aanrekenen en eigenlijk boycotten van (on)belangrijke en bekende mensen die ‘een fout’ hebben gemaakt. Maar worden we met z’n allen nu beter van die cancelcultuur? Of heeft het oorspronkelijke concept en het doel van Kerst (naar de mensen komen om te vergeven) nog steeds waarde?

Sociaal straffen

Het jaar begon heftig met de reportage van BOOS over het TV-programma The Voice. Hierin werden misstanden van meerdere belangrijke mensen binnen het programma uitgelicht. Het gevolg was het stil leggen van The Voice en een stilstand qua boekingen van betrokkenen. Dit was het eerste voorbeeld van de cancelcultuur in 2022. De cancelcultuur is een vorm van sociaal straffen. Het is wanneer jouw omgeving zegt: “Jij hebt iets fout gedaan en nu gaan wij jou met z’n allen straffen.“ Een soort sociaal tribunaal. Elon Musk weet daar overigens met journalisten ook wel raad mee. In sommige gevallen is de fout van de persoon alleen nadelig voor de reputatie van die persoon zelf. Lil Kleine, Glennis Grace, Johnny Depp. In andere gevallen worden de individuele fouten afgerekend op de hele organisatie waar die mensen werken. Marco Borsato, Jeroen Rietbergen, Ali B en Matthijs van Nieuwkerk.

“Niemand is veilig in de huidige cancelcultuur” – Johnny Depp

Vrij woord smoren

De cancelcultuur is een controversieel onderwerp geworden. Sommigen beweren dat het een noodzakelijke vorm is van het ter verantwoording roepen van mensen in machtsposities. Anderen beweren dat het gebruikt kan worden om andersdenkenden het zwijgen op te leggen en het vrije woord te smoren. Weer anderen bekritiseren de cancelcultuur vanwege het vermeende gebrek aan nuance en de manier waarop deze kan worden gebruikt om mensen aan te vallen vanwege fouten of misverstanden in plaats van opzettelijke wandaden. Zelf zie ik het als een gevolg van collectief geheugenverlies van de essentie van Kerst: geboorte van Vergeving.

Vergeven lucht op

Vergeving is de kern waarom het Kerstkind Jezus werd geboren. Of je nu tot de 55% gelovigen behoort die hier niet in geloven of wel. Vergeven blijft een universeel aspect van menselijke relaties. Het biedt veel voordeel voor zowel degene die vergeeft als degene die wordt vergeven. Vergeven lucht op. Vergeven is als geven. Het maakt blij. Iemand vergeven kan zowel persoonlijke voordelen hebben als voordelen voor de (werk)samenleving. Vergeven zorgt namelijk voor een positievere en harmonieuzere relatie, werkrelatie werk en samenleving. Vergeving kan conflicten en crisis helpen verminderen en begrip en verzoening tussen individuen en groepen bevorderen en soms ook weer vernieuwen.

Persoonlijke keuze

Natuurlijk is vergeving niet altijd gemakkelijk. Het is belangrijk te erkennen dat vergeving een persoonlijke keuze is en dat het tijd en moeite kan kosten om iemand te vergeven, te mogen vergeven en ook om vergeving te (willen) ontvangen. Het is ook belangrijk te beseffen dat vergeving niet noodzakelijk betekent dat schadelijk gedrag wordt vergoelijkt of goedgepraat. Ook betekent het niet dat alles weer wordt zoals het was. Het kan mogelijk zijn iemand te vergeven zonder te vergeten wat er is gebeurd of zonder de gevolgen van zijn daden los te laten. Uiteindelijk is de beslissing om te vergeven een persoonlijke beslissing.

Afname creativiteit

Nu we het afgelopen jaar hebben gezien wat er kan gebeuren als iemand op de werkvloer in de fout gaat, zijn collega’s banger dan ooit dat hen hetzelfde overkomt. Want wie in de fout gaat, loopt grote kans te worden bestraft. Publiekelijk. Aan de e-schandpaal. Dit zorgt op de werkvloer voor veel ‘tamme’ collega’s en leiders. Zij gaan nu tot het uiterste om binnen de lijntjes te blijven. De ervaring leert dat dit leidt tot een afname van creativiteit. En op z’n beurt zorgt dit weer voor een minder positieve werksfeer, energie en productiviteit.

Mijn Kerstboodschap is daarom ook een Nieuwjaarswens en een oproep tot goed gedrag en tegelijk een vergevingsgezinde grondhouding.

Benieuwd welke voordelen vergeven voor jou en je organisatie kan hebben? Neem dan contact met ons op. Mocht je ons na de jaarwisseling contacten…dan is je dat op voorhand vergeven.

Tot die tijd wens ik je samen met mijn collega’s fijne en vergevingsgezinde Kerstdagen en een prettige jaarwisseling!

Harry Scholte

CEO Sterk Werk Communicatie